Güncel Sayı

Cilt: 6 Sayı: 1, 15.06.2024

Yıl: 2024

Araştırma Makaleleri

Derleme

Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi, temel bilimler ve mühendislik bilimleri alanlarında yapılan çalışmaları dergi yayın politikası çerçevesinde yayımlayarak bilimsel ve teknolojik gelişmeye katkı sağlamayı amaç edinmiştir.

Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi, temel bilimler (Fizik, Kimya, Biyoloji) ve mühendislik bilimleri (Ziraat, Orman, Su Ürünleri, İnşaat, Makine, Mekatronik, Elektrik, Elektronik, Enerji, Bilgisayar, Biyomedikal, Harita, Gıda, Maden vd.) alanlarında Türkçe ve İngilizce makaleleri ve derlemeleri yayınlamaktadır.

MAKALE YÜKLEME DOSYALARI İÇİN ŞABLONLAR


1. Tam Makale olarak; Makalenin yazar isimli versiyonu (Buraya Tıklayınız),
2. Ek dosyalar kısmına ise; Makalenin yazar isimsiz versiyonu (Buraya Tıklayınız),
3. Başlık Sayfası kısmına Makale başlığı ile tüm yazarların bilgilerinin olduğu sayfa (Buraya Tıklayınız),
4. Telif Hakları Devir Sözleşmesi Formu (Buraya Tıklayınız),
5. Benzerlik Raporunu (Maksimum %24)


Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi Yazım Kuralları

Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi’ne değerlendirilmek üzere gönderilen makaleler, A4 boyutunda 10 punto Times New Roman yazı karakterinde ve tek satır aralıklı yazılmalıdır. Sayfa boşlukları üstten 2.5 cm, alttan, soldan ve sağdan ise 2 cm olmalıdır. Makalenin her sayfasının alt-ortasına sayfa numarası verilmeli ve satırları ardışık olarak numaralandırılmalıdır. Makalenin uzunluğu, şekiller, çizelgeler ve kaynaklar dahil olmak üzere 20 sayfayı geçmemelidir.

Makale; Özet, Abstract, Giriş, Materyal ve Metot, Bulgular, Tartışma, Sonuç ve Kaynaklar bölümlerinden oluşmalıdır. İstenmesi durumunda Bulgular bölümü ile Tartışma bölümü “Bulgular ve Tartışma” şeklinde birleştirilebilir. Bu durumda da Sonuç bölümü ayrıca yer almalıdır. Gerekiyorsa Kaynaklar bölümünden önce “Teşekkür” bölümü yer almalıdır. Ayrıca ”Çıkar Çatışması Beyanı’’ ve “Araştırmacıların Katkı Oranı Beyanı’’ bölümleri kaynaklar bölümünden önce yer almalıdır. Makale başlığı kısa olmalı ve eserin tüm yönlerini yansıtacak şekilde küçük harflerle ve kelimelerin ilk harfi büyük olacak şekilde yazılmalıdır.

Hazırlanan makalede grafikler, fotoğraflar ve resimler ‘Şekil’ olarak, tablolar ise ‘Çizelge’ olarak verilmelidir. ‘Şekil’ ve ‘Çizelge’ler ayrı ayrı numaralandırılmalı ve metin içerisinde atıf yapılmalıdır. Şekil başlıkları şeklin altında çizelge başlıkları ise çizelgenin üzerinde verilmelidir. Resimler .jpeg, .png veya .tiff formatında ve en az 300 dpi çözünürlükte olmalıdır. Excel formatındaki şekiller kabul edilmeyecektir.

Makale hazırlanırken uluslararası standart ölçü birimleri (SI) kullanılmalıdır. Cins ve tür isimleri italik olarak yazılmalıdır.

Başlıklar: Makale metnindeki birinci derecedeki başlıklarda bağlaçlar hariç kelimelerin ilk harfleri büyük olmalı ikinci ve üçüncü derecedeki başlıkların ilk harfi büyük diğerleri küçük harflerle yazılmalıdır.

3.1. İkinci derece başlıklar
İkinci dereceden başlıklar 3.1., 3.2., 3.3. şeklinde numaralandırılmalı ve koyu yazılmalıdır. Başlığın ilk kelimesinin ilk harfi büyük olmalı cümledeki diğer kelimelerin ilk harfleri ise küçük yazılmalıdır.

3.1.1. Üçüncü derece başlıklar
Üçüncü dereceden başlıklar 3.1.1., 3.2.1., 3.3.1. şeklinde numaralandırılmalı ve koyu yazılmalıdır. Başlığın ilk kelimesinin ilk harfi büyük olmalı cümledeki diğer kelimelerin ilk harfleri ise küçük yazılmalıdır. Makalede dördüncü dereceden başlık kullanımından kaçınılmalıdır.

Yazar adları ve adresleri: Yazar adları akademik unvan belirtilmeden açık olarak yazılmalı, yazarların adresleri ile sorumlu yazarın iletişim bilgileri (e-posta) belirtilmelidir. Adresler, yazar isimlerinden hemen sonra yer almalı, kelimelerin ilk harfi büyük olacak şekilde yazılmalıdır. Yazarlar ORCID numaralarını şablon içerisindeki ORCID logosuna kaydetmelidir.

Özet: Özet 200 kelimeyi geçmeyecek şekilde, makalenin amaç, materyal-metot, bulgular ve sonuçlarını kapsayacak şekilde tek paragraf Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanmalıdır.

Abstract: 200 kelimeyi geçmeyecek şekilde Özet bölümünün İngilizceye tek paragraf olarak çevrilmesi ile hazırlanmalıdır.

Anahtar kelimeler: En az 3 en fazla 6 adet olmak üzere Türkçe ve İngilizce anahtar kelime yazılmalıdır.

Giriş: Çalışmanın önemi literatürlerle desteklenerek açıklanmalı ve amacı net olarak ifade edilmelidir.

Materyal ve Metot: Makalede sunulan sonuçların bulunmasında kullanılan tüm materyaller ve yöntemler detaylı olarak açıklanmalıdır.

Denklemler; denklem editörü yardımıyla, sola dayalı yazılmalı ve (1), (2), (3) …. şeklinde numaralandırılmalıdır.

Her bir denklem yazımından sonra tüm parametreler açıklanır. Daha önce açıklanan terimin tekrar açıklanmasına gerek yoktur.

A= (4/3)  π r3                                                                                                                           (1)
Yukarıdaki denklemde; A: Aaaaaaa, r: Rrrrr’dir.

Bulgular ve Tartışma: Bu bölümde; elde edilen bulgular, güncel literatür bilgileriyle desteklenerek tartışılmalı ve yorumlanmalıdır.

Sonuç: Çalışmadan elde edilen sonuçlar tekrarlanmadan çalışma sonunda varılan sonuç ve hükümler belirtilmelidir.

Teşekkür: Çalışmayı destekleyen kurum ya da kuruluşa teşekkür edilmelidir. Ayrıca makalenin çıkartıldığı proje ya da tez bu bölümde belirtilmelidir.

Çıkar Çatışması Beyanı: Makale yazarları aralarında herhangi bir çıkar çatışması olmadığını beyan ederler.

Araştırmacıların Katkı Oranı Beyanı:
Yazarlar makaleye eşit oranda katkı sağlamış olduklarını beyan ederler.

Kaynaklar ve Atıflar: Yararlanılan kaynaklar, makale içerisinde aşağıdaki örneklere uygun olarak verilmelidir. Makale sonunda ise, soyadı-tarih sırasına göre alfabetik olarak düzenlenmelidir. Metin içerisinde atıf göstermede ve makalenin kaynaklar kısmı oluşturulurken APA 7 kullanılmalıdır. İngilizceAPA 7 stili için: https://apastyle.apa.org/style-grammar-guidelines

Makale Türkçe ise;
Metin içerisinde kaynak bildirimleri ‘Soyadı-tarih’ sistemine göre yapılmalıdır.

Özel & Baydar (2016),

Makale Türkçe yazıldığında üç veya çok yazarlı çalışmalar için “vd.” bağlacı kullanılır.
Uçar vd. (2017), …………………………………………
…………………………………………………………………….. (Uçar vd., 2017).
(Yiğit vd., 2014; Yiğit vd., 2015; Yiğit vd., 2016) veya (Yiğit vd., 2014, 2015, 2016)
(Yiğit vd., 2014a; Yiğit vd., 2014b) veya (Yiğit vd., 2014a, b)

Makale İngilizce ise;

Yılmaz (2004) ………………………
……………………………………. (Uçar et al., 2017).
Özel & Baydar (2016),
Makale İngilizce yazıldığında üç veya çok yazarlı çalışmalar için “et al.” bağlacı kullanılır.
Ekmekci et al. (2016)
(Yiğit et al., 2014a; Yiğit et al., 2014b) or (Yiğit et al., 2014a, b)
(Yiğit et al., 2014; Yiğit et al., 2015; Yiğit et al., 2016) or (Yiğit et al., 2014, 2015, 2016)

Kaynaklar
Kaynaklar asılı 0.5 olacak şekilde düzenlenmeli. Yazı tipi Times New Roman ve yazı boyutu 8 punto olmalıdır. Satırlar arasında 0 nk boşluk ve satır aralığı tek olmalıdır.

Kaynak tek yazarlı makale ise;

Gösterit, A. (2016). Adverse effects of inbreeding on colony foundation success in bumblebees, Bombus terrestris (Hymenoptera: Apidae). Applied Entomology and Zoology, 51(4), 521-526. doi.org/10.1007/s13355-016-0427-2
“DOI’si bulunan makalelerde mutlaka belirtilmelidir.”

Kaynak çok yazarlı makale ise;

Ucar, Y., Kazaz, S., Eraslan, F. & Baydar, H. (2017). Effects of different irrigation water and nitrogen levels on the water use, rose flower yield and oil yield of Rosa damascena. Agricultural Water Management, 182, 94-102. doi: 10.1016/j.agwat.2016.12.004.

Kaynak kitap ise;
Yazar, A. A. (Yıl). Eserin Başlığı. Yer, Yayıncı.

Örnek:

Yıldırım, O. (2008). Sulama Sistemlerinin Tasarımı. Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara Üniversitesi Basımevi.

Aras, S. & Karataş, M. (1998). Su Ürünleri Yetiştirme İlkeleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.

Waller, P. & Yitayew, M. (2016). Irrigation and Drainage Engineering. New York. Springer.


Kaynak kitaptan bir bölüm ise;
Yazar, A. A. & Yazar, B. B. (Yıl). Eserin başlığı., Kitap ismi, (pp. sayfa numaraları)

Örnek:

Nunes, C. S. & Kunamneni, A. (2018). Laccases-properties and applications. In Enzymes in Human and Animal Nutrition: Principles and Perspectives. (pp. 279-297)


Kaynak bildiri ise;
Yazar, A. A. (Yıl). Bildiri ya da Poster Başlığı. Sempozyum adı, Tarih, Yer bilgisi. Sayfa no.

Örnek:

Bakbak, F. & Uçar, Y. (2018). Some Performance Indicators of Sprinkler Irrigation Systems on the Sandıklı Plain (Turkey). IX. International Agricultural Symposium. October 04- 07, Joharina, 1590-1596.

Kaynak tez ise;

Yazar, A. (Yıl). Tez Adı. (YL/Dok. Tezi, Üniversite Adı, Enstitü adı)

Örnek:

Parladır Karcı, A. (2018). Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Sulama Şebekelerinin Performans Değerlendirmesinde Kullanılması: Atabey Sulama Şebekesi Örneği. (Yüksek Lisans Tezi, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü)

Kaynak bir standart/kurum/kuruluşun yayını ise;

Örnek:

TSE 2478 (1976). Odunun Statik Eğilmede Elastikiyet Modülün Tayini. TSE, I. Baskı, Ankara.

Metin içinde gösterimi: (TSE, 1976)

ASTM 907 (1982). Standart Definitions of Terms Relation to Adhesives. ASTM, Philadelphia.

Metin içinde gösterimi: (ASTM, 1982)

TÜİK (2019). Tarımsal Ürünler İstatistiği, İstatistiklerle Türkiye. Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara.

Metin içinde gösterimi: (TÜİK, 2019)

FAO (2019). The State of Food Security and Nutrition in Europe and Central Asia. Food and Agricultural Organization, Budapest.

Metin içinde gösterimi: (FAO, 2019)

Kaynak internet ortamında ise;
Bir komisyon ya da kurum tarafından hazırlanan ve yazarı belirtilmeyen, kurum ve kuruluşlar tarafından yazarsız yayınlanan kaynaklarda, eser Türkçe veya yabancı dilde ise Anonim ve yıl olarak belirtilir.

(Yazarı belli olmayan web sayfası ise)

Bir komisyon ya da kurum tarafından hazırlanan ve yazarı belirtilmeyen, kurum ve kuruluşlar tarafından yazarsız yayınlanan kaynaklarda, Anonymous ve yıl olarak belirtilir.

(Yazarı belli olmayan web sayfası ise)

Anonymous (Year). Title. Retrieved July 07, 2022, from website.

Örnek:

Anonymous (2014). Why Are We So Obsessed With the Myers-Briggs? Retrieved July 07, 2022, from https://medium.com/the-archipelago/why-are-we-so-obsessed-with-the-myers-briggs-b01574b48708.

(Yazarı belli olan web sayfası ise)

Bologna, C. (2019). Why some people with anxiety love watching horror movies. HuffPost. https://www.huffpost.com/entry/anxiety-love-watching-horror-movies_l_5d277587e4b02a5a5d57b59e. (Son erişim tarihi: 07 Temmuz 2022)

Teknik rapor

Yazar, A. (Yıl). Rapor Adı. Numarası, Sayfa Sayısı.

Örnek:

Meşhur, M. & Yoldemir, O. (1983). Köyceğiz, Datça Arasında Kalan Alanın Jeolojisi. TPAO Rapor No:1732, 185s


GENEL BİLGİ
Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi, temel bilimler ve mühendislik bilimleri alanlarında yapılan çalışmaları dergi yayın politikası çerçevesinde yayımlayarak bilimsel ve teknolojik gelişmeye katkı sağlamayı amaç edinmiştir. Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi, temel bilimler (Fizik, Kimya, Biyoloji) ve mühendislik bilimleri (Tarım, Orman, Su Ürünleri, İnşaat, Makine, Mekatronik, Elektrik, Elektronik, Enerji, Bilgisayar, Biyomedikal, Harita, Gıda, Maden vb.) alanlarında Türkçe ve İngilizce makaleleri ve derlemeleri yayınlamaktadır. Dergi yılda iki sayı olarak Haziran ve Aralık aylarında yayımlanır.

AÇIK ERİŞİM POLİTİKASI
Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi, hakemli açık erişimli bir dergidir. Dergi Budapeşte Açık Erişim Hareketi’ne (BOAI) taraftır. BOAI'ye göre Açık Erişim, “hakem değerlendirmesinden geçmiş bilimsel literatürün, internet aracılığıyla; finansal, yasal ve teknik engeller olmaksızın, serbestçe erişilebilir, okunabilir, indirilebilir, kopyalanabilir, dağıtılabilir, basılabilir, taranabilir, tam metinlere bağlantı verilebilir, dizinlenebilir, yazılıma veri olarak aktarılabilir ve her türlü yasal amaç için kullanılabilir olması”dır.
[Bkz. http://www.budapestopenaccessinitiative.org/boai-10-recommendations ]


ÜCRETLENDİRME POLİTİKASI
Hakem değerlendirme süreci tamamlanmış ve kabul edilmiş tüm makaleler herhangi bir makale gönderim ve/veya değerlendirme ücreti talep edilmeksizin yayımlanmaktadır. Dergi aboneliği için ücret talep edilmez.

SPONSORLUK ve REKLAM
Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi sponsorluk ve reklam kabul etmemektedir.

MAKALE TİPLERİ
Dergi yayın politikası kapsamında Türkçe ve İngilizce dillerinde hazırlanmış olan orijinal nitelikteki “Araştırma Makaleleri” ve “Derlemeler” kabul edilmektedir.

TELİF HAKKI DEVRİ
Türk Bilim ve Mühendislik Dergisine yayınlanmak üzere gönderilen çalışmalar, daha önce herhangi bir şekilde yayınlanmamış veya herhangi bir yere yayınlanmak üzere gönderilmemiş özgün çalışmalar olmalıdır. Yazarlar çalışmalarının telif hakkından feragat etmeyi kabul ederek, değerlendirme için makale gönderimiyle eş zamanlı olarak çalışmalarının telif hakkını Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi'ne devretmek zorundadır. Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi'ne çalışmalarını gönderecek yazarlar, "Telif Hakkı Devir Formu" belgesini doldurmalı ve ıslak imza ile imzalanmalı ve makale ile birlikte sisteme yüklemelidirler.

DEĞERLENDİRME
Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi, tüm makalelerin değerlendirme sürecinde çift körleme yöntemini kullanmaktadır. Çift körleme yönteminde yazar ve hakem kimlikleri gizlenmektedir. Makaleler değerlendirilmek üzere konu ile ilgili en az iki hakeme (ihtiyaç duyulması durumunda üçüncü hakeme) gönderilir. Makalelerin yayına kabulü, hakem görüşleri doğrultusunda, editörler tarafından karara bağlanır. Makalelerin işlem süresi 3-6 aydır.

YAYIN ETİĞİ
Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi, kuruluşundan bu yana, en yüksek yayın etiği standartlarını gerçekleştirmeye çalışan uluslararası bir dergidir. Bunu gerçekleştirmek için YÖK “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi”, Commitee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan “COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors” rehberleri temelinde etik görev ve sorumlulukları yerine getirmeyi taahhüt etmekte; yazar ve hakemlerin de bu rehberler çerçevesinde davranmalarını beklemektedir. COPE’nin önerileri ve genel yayın gerekliliklerine bağlı olarak, Editörler, Yazarlar ve Hakemler ve aşağıdaki sorumluluklara sahip olmalıdır:

Editörlerin sorumlulukları
1- Yalnızca akademik olarak karar verir ve verilen bu kararlar ile ilgili tam sorumluluk alır.
2- Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen çalışmaların, 30 gün içinde, değerlendirmeye alınıp alınmadığını yazara bildirmelidir.
3- Editörler makaleleri bilimsel etik kuralları açısından denetlemeli ve etik dışı davranışlar görülen makaleyi reddetmelidir.
4- Hakem atamaları sırasında, yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığı editörler tarafından gözetilmelidir. Sunulan çalışmaların konusunda uzman hakemler tarafından değerlendirilmesini sağlamalıdır.
5- Editörler, yazarlarla ilgili sosyal, kültürel, ekonomik özellikleriyle ırk, din, cinsiyet ve uyruk vb. ayrımları yapmaksızın yayınlanmak üzere gönderilen bütün makaleler için tarafsız bir değerlendirme yapmalıdır.
6- Editörler yazarla iletişimde açık ve şeffaf davranmalı, yazarlardan beklentileri ve gerekli bilgilendirmeleri zamanında yapmalıdır.
7- Hakemleri tarafsız, bilimsel ve nesnel olarak değerlendirme yapmaları için teşvik etmelidirler.
8- Dergiye gönderilen çalışmalar, editör veya yardımcıları tarafından çalışmanın yazarları, hakemleri, yardımcı editörler ve yayıncı dışında hiç kimseye açıklanmamalıdır.
9- Dergiye gönderilen çalışmaların kabulü veya reddi ile ilgili son görüş editöre aittir.

Hakemlerin sorumlulukları
1- Hakemler kendilerine değerlendirilmek üzere gönderilen çalışmaların uzmanlık alanları içerisinde değilse ya da çalışmayla ilgili yeterli bilgileri yoksa değerlendirme yapmadan makaleyi editöre geri göndermelidirler.
2- Hakemler çalışmanın değerlendirilmesinde tarafsız, dürüst ve objektif davranmalı ve editörler dışında bilgi paylaşımında bulunmamalıdırlar. Değerlendirme esnasında ve çalışmanın yayınlanmasından sonra gizliliğe özen göstermelidirler.
3- Hakemlerin eleştirileri bilimsel ve nesnel olmalıdır. Yazara karşı kişisel eleştiri yöneltilmemeli, eleştiriler açık ve net olmalıdır.
4- Hakemler çıkar çatışması tespit etmeleri durumunda çalışmayı editöre geri göndermelidirler.
5- Hakemler değerlendirdikleri çalışma ile daha önceden yayınlanan makaleler arasında belirgin bir benzerlik ve örtüşme saptamaları durumunda editörü bilgilendirmeleri gerekir.

Yazarların sorumlulukları
1- Yazarlar dergiye yayınlanmak üzere gönderdikleri çalışmalarını aynı anda başka bir dergiye gönderemezler.
2- Yazarlar yayınlanmak üzere sundukları çalışmanın başka bir yerde yayınlanmamış özgün çalışma olduğunu kabul etmiş sayılırlar.
3- Yayınlanmak üzere gönderilen çalışmalarda gerekli atıfları bilimsel etik kurallar çerçevesinde yapılmış olması gerekir.
4- Dergiye gönderilen çalışmalarda bilimsel yayın etiğine (intihal, sahtecilik, çarpıtma, tekrar yayın, dilimleme, haksız yazarlık, destekleyen kuruluşu belirtmemek, hayvanlar üzerindeki çalışmalarda etik kurallara uymamak) aykırı bir unsur bulunmamalıdır.
5- Yazarlar çalışma kapsamında topladıkları verileri bilimsel etik kurallar çerçevesinde derlemiş olmalıdırlar.
6- Yazarlar yayınlanan makalelerinde sorumluluğu birlikte üstlenmelidir. Çalışmaya katkısı olmayan birinin yazar olarak eklenmesi ya da katkısı olan birinin yazar olarak eklenmemesinin bilimsel etik kurallarına aykırı bir davranış olduğu bilinmelidir.
7- Makalenin sorumlu yazarları, makalenin tüm yayın sürecini varsa makaledeki diğer yazarlarla paylaşmak zorundadır.
8- Yazarlar yayımlanan makalede çıkar çatışması olmadığını kabul etmeli ve potansiyel çıkar çatışmalarını editöre bildirmelidirler. Ayrıca, çalışmanın yapılmasında maddi destek sağlayan kurum/kuruluşları beyan etmelidirler.
9- Dergiye gönderilen makalelerde etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, onay/onaylar makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
10- Yazar, yayınlanmış olan makalede önemli bir hata saptamaları durumunda bu durumu detaylarıyla birlikte dergi editörüne bildirmek zorundadırlar.

Hakem süreci tamamlanan ve kabul edilen tüm makaleler, makale gönderme ve/veya değerlendirme ücreti alınmadan yayınlanır.